2022.10.06-Улс төр
ЕРӨНХИЙ САЙД УЛСЫН ТӨСВИЙН ТАНИЛЦУУЛГЫГ ХИЙВ
Энэхүү бодлогын хүрээнд зорилтот бүлгийн иргэдийн 90 гаруй хувийг вакцины бүрэн тунд цаг алдалгүй хамруулсан эхний улсын тоонд багтсан.
2022 оны улсын төсөв эрүүл мэндийн салбарт сүүлийн 12 жилийн хугацааны нийт хөрөнгө оруулалтад тэнцэхүйц хэмжээний санхүүжилтийг шийдвэрлэсэн.
2023 оны улсын төсөв эдийн засгийг тогтворжуулж макро тэнцвэрийг хангахад бүхэлдээ зориулагдаж байна.
Геополитикийн нөхцөл байдал, гадаад валютын ханшийн өсөлт, дэлхий нийтэд үүсч буй эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулж, макро эдийн засгийг тогтворжуулах нь улс орон бүрийн амаргүй цаг үе болж байна. Дэлхий даяар хүнс эрчим хүчний огцом өсөлт, нийлүүлэлтийн сүлжээний тасалдлын улмаас сүүлийн 20-40 жил байгаагүй инфляцийн савалгаа үүсч байна. Гэвч бид нэгдмэл бодлоготой байж чадвал цар тахлын хүндрэлийг давсан шигээ олон улсын геополитикоос үүдэлтэй энэхүү сорилтыг ч мөн даван туулж чадна.
2023 оны улсын төсөв энэхүү өргөн барьсан хувилбараар батлагдвал эдийн засгийн өсөлт 5 хувьд хүрч, инфляци нэг оронтой тоонд буурна.
Мөн экспортын биет хэмжээ цар тахлын өмнөх үе буюу 2019 оны түвшинд хүрч, төлбөрийн алдагдал буурч, валютын ханш тогтворжино гэдэгт Засгийн газар бүрэн итгэлтэй байна. Макро эдийн засгийн тэнцвэр хангагдсанаар хөрөнгө оруулалт бизнесийн орчин сайжирч, иргэдийн орлого бодитоор өсөх суурь нөхцөл бүрдэнэ.
Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд аж үйлдвэржилтийн дэлхийд дөрөвдүгээрт эрэмбэлэгдэх Оюутолгойн гүний уурхай ашиглалтад орлоо. Боомтын сэргэлтийн хүрээнд экспортын шинэ төмөр замын гарцууд шинэ хүчин чадлаар тээвэрлэлтээ эхлүүлснээр Монгол Улсын экспортын орлого түүхэндээ анх удаа 11 тэрбум.ам долларын босгыг давна гэж тооцоолж байна. Ган зэс, алтны үйлдвэрийг дэмжих бодлого явуулж аж үйлдвэрийн боловсруулалтыг нэг түвшнээр ахиулах зорилтыг нэмэгдүүлж байна. Ирэх жилийн төсөвт эрчим хүчний сэргэлтийн бодлогыг эрчимжүүлнэ.
Эрдэнэбүрэнгийн УЦС, Тавантолгойн цахилгаан станц зэрэг олон жил гацсан бүтээн байгуулалтын ажлуудыг 2023 оны төсвийн жилд багтааж эхлүүлнэ. Амгалан ДЦС, эрчим хүчний хуримтлуурын бүтээн байгуулалтыг мөн 2023 оны төсвийн жилд багтаан бүрэн ашиглалтад оруулна.
Ямар ч улстөржилт, эсэргүүцэл хөрш орнуудтай хэлэлцэн тохиролцсон томоохон төслүүдийг гацаах ёсгүйг илэрхийлж байна.
Төрийн өмчит компаниудын үр ашгийг зөв зарцуулж олон нийтийн хяналтад оруулах ажлыг ирэх онд мөн идэвхжүүлнэ. Саяхан Төрийн банкийг олон нийтийн хяналтад оруулах ажлыг амжилттай хэрэгжүүлсэн.
Хөрөнгийн биржийг олон улсын жижигт нийцсэн нээлттэй компани болох ажлыг ирэх жилийн төсвийн жилд багтаан зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Эрдэнэс Монгол компанийн бүтцийг өөрчилж Баялгийн санг зохион байгуулснаар нүүрс зэс өнгөт металл, эрчим хүчний төслүүдийн бүтээн байгуулалт идэвхжиж, уул уурхайн шинэ төслүүдэд гаднын шууд хөрөнгө оруулалт идэвхтэй татах нөхцөл бүрдэнэ гэж тооцлоо.
Хавтгайрсан халамжийг үе шаттай хязгаарлаж хөдөлмөрийн бүтээмжид суурилсан төрийн албаны цалингийн тогтолцоог шинээр нэвтрүүлнэ. Төрийн жинхэнэ алба хаагчийн цалингийн 160 гаруй салангид тогтолцоог 20 болгон бууруулж олон улсын жишигт нийцүүлэхээр энэхүү төсөлд тусгалаа. Улсын төсвийг тэгшитгэн хувааж, асуудлыг гал унтраах байдлаар аргацааж шилжих төслүүдийн урсгал зардалд төсвийн дарамт үүсдэг байсан тогтолцоог хална. Цаашид шинээр санхүүжүүлэх төслүүдийг “Алсын хараа 2050”, Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогод нийцүүлж, Эдийн засгийн хөгжлийн яам хөтөлж, Сангийн яам санхүүжүүлдэг тогтолцооны реформ руу ирэх жилийн төсвөөс эхэлж шилжинэ.
Ирэх оны төсөвт нийслэл Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн парк шинэчлэл, үйлчилгээний чанарын асуудлыг цогцоор шийдвэрлэж, шинэ түвшинд хүргэх томоохон зорилтыг дэвшүүлж байна.
Цэцэрлэгийн сугалааны асуудлыг 2022 оны Төсвийн тодотголоор шийдвэрлэж чадсан шиг, 2023 онд нийтийн тээврийн асуудлыг шийдье.
Засгийн газраас 2023 оныг Монголд зочлох жил болгон зарлаж байна. Энэхүү бодлогын хүрээнд Аялал жуулчлалын үндэсний хороог Ерөнхий сайд биечлэн удирдаж, олон улсад улсынхаа нэр хүндийг өсгөхөд онцгойлон анхаарна.
Мөн нийтийн тээврийн зогсоолын асуудлыг нийслэл, дүүргийн төсөвт тусгаж ажиллахыг шат шатны Засаг дарга нарт үүрэг болгож, Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын төлөөлөгчдөд зөвлөж байна.
2023 оны улсын төсөвт Хөшигийн хөндийн дагуул хотын бүтээн байгуулалтын дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлэхээр тусгалаа.
Чадварлаг хүний нөөцийг орон нутагт ажиллах сонирхлыг нэмэгдүүлэх, тогтвор суурьшилтай ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэхийн тулд орон нутгийн төрийн захиргааны албан хаагчийн цалинг 20-100 хувь хүртэл үр дүнд тулгуурлан нэмэгдүүлэх ажлыг ирэх жилийн төсвийн жилээс эхлэн зохион байгуулна.
Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улсын 21 аймгаас Дархан-Уул, Дорнод, Дорноговь, Өмнөговь, Сэлэнгэ, Орхон аймаг улсын төсөвт орлого төвлөрүүлж, бусад нь улсын төсвөөс татаас авч байна.
Монгол Улс анх удаа 2023 оны төсөвт шинэ хөрөнгө оруулалтыг хязгаарлаж, зөвхөн өмнө нь эхлүүлсэн нийт төслүүдийг үр ашигтай дуусгах томоохон зорилтыг дэвшүүллээ.
2023 оны төсвийн алдагдал Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 2.8 хувь буюу 1.5 их наяд төгрөгтэй тэнцүү байхаар тооцож, 833.5 тэрбум төгрөгөөр алдагдлыг бууруулж, өргөн барьж байна.
0 cэтгэгдэлтэй